تولید خودروهای پر مصرف داخلی ؛ مصرف اضافی بنزین در کشور

مصرف بالای بنزین در چند سال گذشته پیامدهای زیست ‌محیطی و اقتصادی زیادی برای کشور به همراه داشته؛ ماه به ماه با افزایش مصرف بنزین، هوا آلوده‌ تر شده و هر روز سلامت مردم در وضعیت خطرناک ‌تری قرار می گیرد.

۲۰ میلیون لیتر مصرف اضافی بنزین در کشور

وضعیت ایران در زمینه مصرف بنزین نه تنها در مقایسه با گذشته بلکه در مقایسه با دیگر کشورها نیز خوب نیست. مقایسه آمار مصرف روزانه بنزین در ایران با دیگر کشورها  نشان می‌دهد که مصرف بنزین در بیشتر کشورهایی که جمعیتی مشابه با ایران دارند کمتر از ایران است.
طبق اظهارات برخی از مقامات مسئول در کشور، میزان مصرف اضافی بنزین در جامعه، حدود ۲۰ میلیون لیتر برآورد می‌شود.
رقمی قابل توجه که در صورت اصلاح الگوی مصرف و مدیریت مصرف بنزین، دستاورد‌های قابل توجهی برای اقتصاد کشور حاصل خواهد شد.

در این خصوص، علیرضا محجوب، رئیس فراکسیون کارگری و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی به رسانه‌ها می‌گوید: در حال حاضر، ۲۰ میلیون لیتر بنزین در کشور، به صورت اضافی مصرف می‌شود که این رقم را می‌توان با اتخاذ تدابیر موثر، کنترل کرد.
محجوب در ادامه افزود: البته در ارتباط با تامین و تولید بنزین، کشور با مشکل عدیده‌ای مواجه نیست، اما در کنار برخی از دغدغه‌ها، موضوع آب و هوا (سلامت زیست محیطی) نیز از موضوعات جدی و قابل توجه به شمار می‌رود.
به گفته محجوب، در صورت کاهش روزانه یک میلیون لیتر مصرف بنزین در کلانشهر تهران، به سلامت آب و هوایی پایتخت، کمک شایانی می‌شود.
در این میان، تدابیر متعددی برای کاهش و کنترل مصرف بنزین مطرح می‌شود که تجدید نظر در سهیمه بندی، نرخ بنزین و… از نمونه‌های آن به شمار می‌رود.
همواره مصرف سوخت یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای خرید خودرو در کشورهای پیشرفته بوده است. البته در کشور ما به دلیل محدودیت گزینه‌ها چاره‌ای به جز خرید خودروهای قدیمی و پرمصرف وجود ندارد و به همین دلیل مصرف سوخت از اهمیت کمتری نسبت به سایر گزینه‌های خرید برخوردار است.

توصیه‌هایی جهت کاهش مصرف بنزین خودروها

حسین بعثتی کارشناس فنی خودرو در تشریح راهکار‌های موثر در کنترل و کاهش مصرف بنزین اظهار کرد: یکی از مولفه‌های بسیار تعیین کننده در افزایش یا کاهش مصرف بنزین به میزان سرعت خودرو مربوط می‌شود و به واقع در صورت رعایت سرعت اصولی می‌توان تا حدود بسیاری مصرف بنزین را کاهش داد.
بعثتی افزود: به طور مثال اگر خودرویی با سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت حرکت کند، میزان مصرف آن در مقایسه با سرعت ۱۱۰ تا ۱۲۰ کیلومتر در ساعت به میزان قابل توجهی کمتر می‌شود و با این سرعت (۸۰ کیلومتر)، راننده قادر خواهد بود ۲۰ کیلومتر بیشتر، طول مسافت جاده‌ای را طی کند.

این کارشناس فنی خودرو گفت: عادتی به اشتباه در برخی از افکارعمومی جا افتاده که خودروی سرد، پیش از حرکت می‌باید چندین دقیقه درجا کار کند که به واقع این ذهنیت غلط است و در خودرو‌های قدیمی، میزان کارکرد درجای خودرو پیش از حرکت، نهایتا تا یک دقیقه کافی است و در خودرو‌های جدید، اساسا کارکرد درجای خودرو نیاز نیست و آنچه که باید رعایت گردد این است که در دقایق ابتدایی خودرو نباید با سرعت بالا حرکت کند.
وی افزود: یکی دیگر از موارد اثرگذار در افزایش ضریب مصرف بنزین تغییرات ناگهانی سرعت خودرو است و رانندگان می‌باید حتی المقدور از حرکت‌های ناگهانی این چنینی اجتناب نمایند.
کارشناس فنی خودرو تصریح کرد: تنظیم باد چرخ‌ها یکی دیگر از مواردی که در بهینه سازی مصرف بنزین، نقش موثری ایفاء می‌کند و کنترل باد چرخ‌ها بصورت مقطعی و در بازه‌های زمانی میان مدت، اصلی ضروری به شمار می‌رود.
وی افزود: ترمز‌های ناگهانی و به تبع آن شتاب‌های ناگهانی، یکی دیگر از مولفه‌های تاثیرگذار در تشدید مصرف بنزین محسوب می‌شود، بطور مثال پیش از رسیدن به سرعت گیر (در ارتباط با محور‌هایی که راننده خودرو به مسیر آشنا است) می‌باید حرکت اتومبیل بصورتی برنامه ریزی شود که سرعت خودرو بصورت تدریجی کاهش پیدا کند و به واقع رعایت همین موارد به ظاهر پیش پا افتاده، نقش قابل توجهی در کنترل مصرف بنزین خواهد داشت.
بعثتی در ادامه گفت: حتی الامکان از پایین آوردن شیشه‌های خودرو در هنگام حرکت اتومبیل اجتناب کنید، زیرا در مسافت‌های طولانی، این امر و یا قرار دادن بار و اثاثیه بر روی باربند، مقاومت خودرو در برابر باد را افزایش می‌دهد و رهایی از این فشار، با فشار هر چه بیشتر به موتور اتومبیل و به تبع آن مصرف فزاینده‌تر بنزین همراه خواهد بود.

کنترل و بررسی ترمز‌های خودرو بصورت دوره‌ای و استفاده از لاستیک‌های رادیال برای اصطکاک کمتر بین تایر و جاده از دیگر عوامل موثر در کنترل مصرف بنزین به شمار می‌رود.
بعثتی گفت: کنترل عملکرد صحیح موتور خودرو و تنظیم موتور از دیگر مواردی است که نقش بسیار تعیین کننده‌ای در مصرف استاندارد بنزین دارد و می‌باید این امر از سوی مالکان خودرو بصورتی دقیق و منظم پیگیری شود.

بازی دو سر باخت تولید خودروهای پر مصرف

این یک واقعیت است که تولید خودروهای قدیمی موجود در کشور با افزایش مصرف سوخت همراه است و در شرایط فعلی که اختلاف فاحشی بین قیمت بنزین در کشورهای منطقه و ایران وجود دارد، صرفه جویی ناشی از مصرف سوخت کمتر می تواند کمک شایان ذکری در اقتصاد نماید. در این رابطه مصرف تنها ۲ لیتر سوخت کمتر در ازای صد کیلومتر با آنچنان صرفه اقتصادی هنگفتی همراه است که امکان نوسازی تمام ناوگان فرسوده در کشور محقق می شود.

برای مثال چنانچه قیمت بنزین در کشورهای منطقه را لیتری ۳۰۰۰ تومان در نظر بگیریم، با توجه به قیمت یک هزار تومانی فعلی بهای بنزین در کشور به اختلافی ۲۰۰۰ تومانی به ازای هر لیتر خواهیم رسید که محاسبه این رقم بر مبنای صرفه جویی در ۲۰ میلیون لیتر بنزین که روزانه در کشور به شکل مازاد مصرف می شود، عددی ۴۰ میلیارد تومانی را به ازای هر روز آزاد می کند و چنین رقمی در طول یک سال از ۱۴٫۶ هزار میلیارد تومان فراتر می رود.

با این حساب مشخص نیست که چرا انگیزه ای برای پایان دادن به تولید خودروهای پر مصرف در کشور وجود ندارد. چرا که مسلما جایگزین این دست از خودروها با محصولاتی کم مصرف و مدرن، مزیت های اجتماعی و اقتصادی عظیمی را نیز در رابطه با کاهش تلفات جاده ای و خسارات مادی و معنوی ناشی از آن به همراه خواهد داشت.